Who has taken this interview? why u are not writting ur name , roll number etc in the file.
موسيقي قوم جي سڃاڻپ هوندي آهي
انٽرويو ممتازجمالي
رحمت علي ميرالي. ( سنڌ جو ڪلاسيڪل راڳي )
موسيقي جتي روح جي غذه مڃي ويندي آهي اتي موسيقي کي سنڀاليندڙن کي روح جو
راڻو مڃيو ويندو آهي موسيقي هڪ اهڙي شيءَ آهي جنهن کي ٻڌڻ سان انسان پنهنجي وڃايل
وجود ڏانهن واپس ۽ اميد تي قائم دنيا تي وڃي پهچندو آهي اهڙين روح جي راڻڻ سان ۽
انسان سوچ کي پنهنجي وڃال وجود ۽ اميد جي دنيا سان ملائيندڙن جهڙن شخصن مان اسان
جي سنڌ ڀري پئي آهي جيتي تاريخ جي ورڪن کان وٺي ڪري حال جي هلندڙ پني تي سوين اهڙا
موسيقار فنڪار ملندا جنهن جي آواز ۽ انداز جو مثال هزارين ڪوهن تائين ٻڌا ۽ ڏنا ٿا
وڃن، بلوچستان جي ضلعي اوستا محمد سان تعلق رکندڙ راڳي خاندان جي گهر ۾ جنم وٺندڙ
رحمت علي مرالي جنهن کي اڄوڪي سنڌي موسيقي جي دنيا ۾ استاد رحمت مرالي چيو ويندو آهي
سو بـه اهڙو روح جو راڻو آهي، جنهن سنڌي موسيقي ۾ پنهنجي پياري آواز ۽ آلاپ سان پنهنجو هڪ الڳ نالو ۽ سڃاڻپ ٺاهي ورتي. هن جا
ويچار سنڌي موسيقي جي باري ۾ ٻين گلوڪارن کان مختلف آهن. هن جو روشني نيوز پيپر کي
ڏنل انٽرويو هيٺ پيش ءِ خدمت آهي.
سوال: توهان
ڇا سوچي موسيقي جي چونڊ ڪئي.؟
جواب:اسان
جي سنڌ صوفين جي ڌرتي آهي ۽ اتي هزارين بزرگ ولي آهن ۽ اڪثر ڪري اتي ميلا ٿيندا رهندا
آهن ۽ انهن ميلن ۾ راڳ رنگ بـه ٿيندو رهندو آهي، هڪ ڏنهن شڪارپور جي ڀرسان هڪڙي
پير سائين ٻٺڍل فقير جو ميلو لڳو، جتي راڳ جو پرگرام هو ان ۾ بابا مون کي وٺي ويو،
ان ميلي ۾ صوفي ڪلام ڳيا پيا وڃن تـه مون اهو محسوس ڪيو تـه بابا ان ڪلامن کي
گهرائي سان محسوس ڪري رهيو هو، پوءِ بابا ان ڏنهن کان پاڻ صوفي ڪلام ڳائيڻ شروع ڪيا، ۽ گهر ۾ هڪ
موسيقي جو ماحول هوندو رهيو، ان کان بعد منهنجو سڀ کان وڏو ڀاءَ همت فقير بـه راڳي
ٿيو ۽ ان کان ننڍو ڀاءَ شمن علي ٿيو ان کان بعد منهنجو شوق ٿيو مون
سوچيو جڏهن منهنجو سڄو خاندان راڳ ڳائي ٿو تـه مان بـه ڳائي سگهان ٿو، ۽ آئون بـه
راڳ سکڻ شروع ڪيو، ان وقت منهنجو استاد عبدالغفور سومرو هيو جنهن مونکي راڳ جي
سکيا ڏني جيڪو هن وقت خيرپور يونورسٽي ۾ موسيقي جي سکيا ڏيندو آهي.
سوال:
موسيقي جو ثقافت سان ڪيترو تعلق آهي؟
جواب: ڪائينات
۾ جيڪي آواز آهن اهي موسيقي آهن چاهي اهو انسان جو آواز هجي چاهي اهو ڪنهن پکي جو
آواز هجي يا کڻي قدرتي شين جو آواز هجي اهي سڀ مو سيقي آهن جيڪا اسان جي ڪنن تائين
اچي ٿي، اگر ثقافت جي حساب سان ڏٺو وڃي تـه هر خطي جي هر قوم جي هر ملڪ جي پنهنجي
الڳ الڳ موسيقي هوندي آهي، جئين هر قوم ملڪ خطي جي سڃاڻپ ٻولي مان لڳائي سگهجي ٿي
۽ ان قوم جي تاريخ بـه ٻولي ذريعي بچي سگهي ٿي تـه ٻولي کي بچائيڻ لاءِ شاعري ۽
موسيقي هوندي هوندي آهي ۽ ٻولي خود ثقافت آهي انهي ڪري اهي شيون ضروري آهي ڪنهن
قوم لڪه کي تاريخ ۽ هلندڙ زماني ۾ زنده رکڻ لاءِ.
سوال: ڇا
پنهنجي ڪلامن جو ذريعي ڪو پيغام ڏيندا آهيو؟ اگر ڏيندا آهيو تـه ڪهڙو؟
جواب: منهنجي
هميشـه اها ڪوشش هوندي آهي تـه آئون اهڙي شاعري کڻا جنهن ۾ ڪو پيغام هجي، سماج کي
سٺي نصيحت ڏجي جيئن شاهـه جي شاعري آهي شيخ اياز جي شاعري آهي استاد بخاري جي
شاعري آهي جنهن ۾ ماحول کي هڪـه سٺو پيغام ملندو آهي تـه مان بـه تقريبن اهڙي
شاعري ڳائيندو آهي.
سوال:
توهان اڄ جي تيز موسيقي کي ڪئين ٿا ڏسو ڇا اها سُرن سازن جي ملاپ ۾ آهي؟
جواب: اڄ
جا ماڻهون ۽ بڌندڙ سرن کي نٿا ٻڌن آهي سازن کي پسند ڪندا آهي ، اهڙي حوالي سان
ڪافي حد تائين جيڪي رپيڊ ڪلام آهن جنهن کي رميڪس بـه چيو ويندو آهي انهي ۾ ڪافي حد
تائين سر ساز آهن اها ٻي ڳالهـه آهي تـه ان سرن سازن کي نئو انداز ڏنو ويو آهي
باقي سنڌي جي جديد موسيقي ۾ اهي شِيون گهٽ ملن ٿيون.
سوال:
دنيا جي موسيقي ۾ ڏينهون ڏينهن تبديلي ايندي ٿي وڃي ڇا هن وقت تائين سنڌي موسيقي ۾ ڪا واضع تبديلي
آئي آهي.؟
جواب: ڪجهـه
اهڙا نوجوان فنڪار پيدا ٿيا آهن جنهن پنهنجي پاڻ کي پاڻ مڃايو آهي جنهن ۾ کوڙ سارا
نالا اچي ٿا وڃن ، انهن مڪمل سکيا وٺي ڪري پوءِ هن موسيقي جي ميدان ۾ لٿا آهن،
انهي جي ڪري ڪافي تبديلي آئي آهي، پر جيڪي نوان اڻڄان گلوڪار آيا آهن انهن جي ڪري
ڪافي سنڌي موسيقي کي نقصان پڻ رسيو آهي پر ان ۾ نون فنڪارن جو ڏوهـه ناهي ڇاڪاڻ جو
انهن کي شوق هوندو آهي گلوڪاري جو مگر انهن کي ڪو سکيا ڏيندڙ مـه هوندو آهي ۽ پوءِ
جهٽ ۾ اسڪرين تي ايندا آهن انهي جي ڪري ائين ٿيندو آهي.
سوال: توهان هميشـه سنجيده
ڪلام ڳائندا آهيو انهي جو ڪو سبب.؟
جواب: منهنجي هميشـه اها
ڪوشش رهي آهي تـه مان اهڙو ڪلام ڳايان جنهن ۾ ڪو پيغام هجي جيڪو ماحول سان ميلي ۽
اهڙي شاعري جنهن ۾ ڪو پيغام هجي اها مونکي شيخ اياز استاد بخاري اياز گل جهڙن
شاعرن جي شاعري ۾ ميلي ٿي ۽ اهڙي شاعري هميشـه سنجيدگي سان ڳائي ويندي آهي .
سوال: توهان جي نظر ۾
ڪامياب فنڪار ڪهڙو هوندو آهي.؟
سڀ کان پهريان هن شعبي ۾
اچڻ کان پهريان سکيا تمام لازم آهي، اگر
ڪو هيتي اچي ٿو ۽ سکيل آهي جواب: تـه اهو شخص ڪا نئي شيءَ آڻي سگهي ٿو نئي ڪريئيشن
ڪري سگهي ٿو، اگر سکيل ئي نـه هوندو تـه پوءِ گزارو ئي ڪري سگهي ٿو جنهن کي اسين
سنڌي ۾ ڄوڳاڙ چوندا آهيون تـه منهنجي نظر ۾ اهو ئي ڪامياب جيڪو شاعري ڪري سگهي ادب
جي ڄاڻ هجيس، ادب سان وابسطـه هجي ۽ پاڻ شاعري ڪرڻ ڄاڻي اگر شاعري نٿو ڪري تـه ڪم
سي ڪم شاعري جي باري انهي ڪي مڪمل ڄان رکي.
اثر پوي ٿو؟
اوهان سنڌي ميڊيـا کي ڪهڙو
پيغام ڏيڻ چاهيندو؟
مان اهو پيغام ڏيندس جيڪي
دوست سيکل ناهن انهن کي هڪ دم اڳتي نـه کڻي اچن انهن ڱي اسڪرين تـه هڪ دم نـه آڻڻ
اسان جون جيڪي تاريخي ڌنو آهن انهي سان جوٺ ڪئي وئي، اسان جي شاعري سان جوٺ ڪئي
وئي آئي، اڄ ڪلهـه اهڙي شاعري ڳائي ٿي وڃي ۽ اهو ڪلام جڏهن چينل ٿي هلي ٿو تـه
اسان پنهنجي فيملي سان ويهي ڪري اهو گانو ٻڌي نٿا سگهون. سو مان اهو ئي چوندس تـه
سنڌي کي ميڊيا وارا ڪاروبار نـه بڻائيڻ ۽ جيڪي پراڻا راڳي آهن انهن جو قدر ڪن جئين
اسان جي موسيقي امر رهي ۽ بچي سگهي.
No comments:
Post a Comment