Roopa Marri روپا ماڙي

رميز لاکو

رولنمبر  2k14/mc79

بي ايس پارٽ 3

فيچر رائيٽنگ ؛ روپا ماڙي

روپا ماڙي

سنڌ جي تاريخ ۾ حڪومتي ڪهاڻيون ڪيتريون ئي پراڻيون آهن سنڌ ۾ ڪيترائي دور ۽ حڪومتون آيون آهن جنهن مان هڪ تاريخ جوڳو دور سومرن جو دور آهي ۽ انهي دور ۾ انهن حڪمرانن جا چرچا هلندا آيا آهن ۽ اچن پيا جيڪي سنڌي قوم کي بهادري جو درس ڏين ٿا.

سنڌ ۾ سومرن جي دور حڪومت جي ڳاله ڪجي ٿي تـ سڀ کان پهرين دودو پهنجي بهادري جو مثال ڏئي تاريخ ۾ پهنجي ڳڻپ ڪرائي ٿو ۽ جنهن کان پوءِ چنيسر ب مهنجي شموليت سنڌ جي حڪمرانن ۾ پاڻ ڪرائي ٿو. سنڌ ۾ سومرن جي حڪومت جتي انهن حڪمرانن جا ئي چرچا ڳڻيا ويندا آهن.

انهن حڪمرانن جي مزار روپا ماڙي آهي جيڪا پهنجي قديمي حيثيت رکي ٿي . روپا ماڙِي جيڪا بدين شهر کان 42 ڪلو ميٽر جي فاصلي رڻ جي ڪڇ تي ٻڌل آهي.

دودو ۽ چنيسر جو تربتون هن مزار ۾ واقع آهن ۽ اهي تربتون ان ماڙي ۾ ڪاٺين جي ڇت هيٺ وڏي خوبصورتي سان سجايل آهن ۽ هن کي هڪ خوبصورت ماڙي جيان وڏو مٽي جو دڙو آهي ۽ هن ماڙي ۾ مٽي جو شيون پکيڙيون پيون آهن اسان کي هن وسريل جڳه روپا ماڙي جي ياد ڏيارين ٿيون جيڪا  گھمڻ کان پوءِ ائين محسوس ڪرائي ٿي تـ ان کي وسارڻ هڪ بيوقفي آهي.  

روپاماڙي اها جڳھ آهي جتي سنڌ طوري ٻين صوبن مان ماڻهون پهنجون مرادون کڻي ايندا آهن ۽ هي جڳھ گھمڻ لاءِ ان کي دلچسپي واري انداز ۾ وٺندا آهن.

روپا ماڙي جتي هر سال تفريحي سرگرميون ٿينديون رهن ٿيون ۽ ڪيترن ئي علائقن مان ماڻهو هتي ايندا آهن ۽ ڪيترا ئي فنڪار پهنجي فن جو مظاهرو ڪندا آهن ڪي ماڻهو تـ وري پهنجي وڏن حاڪمن کي ڏيڻ جي نيت سان انيڪ تحفـ کڻي ايندا آهن ۽ اتي جي غريبن ۾ تقسيم ڪندا آهن. روپا ماڙي سنڌ جي ضلعي بدين جي اها واحد مزار آهي جيڪا پهنجي سادگي سان گڏ هر سال وڏو ميڙاڪ ڪرڻ جو اعزاز رکي ٿي.

روپا ماڙي جتي سوره سنڌ شهيد سلطان دودي سومري جو ساليانو عرس 3 ڏيهن لڳاتار هلندو آهي هن عرس کي ميلي وانگر ڏٺو ويندو آهي ان جي ڪري جو اتي ڪافي ميلي وارين شين سان گڏ ثقافتي رنگن جون جھلڪيون بـ ڏسڻ ۾ اينديون آهن.

هن عرس ۾ سڀ کان پهرين قرآن خواني ڪرائيندا آهن پوءِ مزارن تي کڻي آيل چادرون چڙهايون وينديون آهن ۽ جنهن کان بعد ۾ سومرا برادري آپس ۾ ميٽنگ ڪندا آهن ۽ پوءِ صوفياڻيون محفلون لڳايون وينديون آهن مشاعره بــ ٿيندا آهن  تـ مقالا بـ ٿيندا آهن ڪچهريون بـ ٿينديون آهن ۽ ادبي محفلون ب ٿينديون آهن ان کان علاوه ملھ جا مقابلا بـ ٿيندا آهن گهوڙن ۽ ڏاندن جو ڊوڙون بـ ڏسڻ ۾ اينديون آهن ايراني سرڪس رانديڪن جي بازار ميجڪ شو ۽ ٻيا ثقافتي پروگرام منعقد ڪيا ويندا آهن  ۽ جنهن جي ڪري ئي روپا ماڙي کي اها حيثيت انهن جي پوءِ لڳن جي ان محنت جي ڪري ملي رهي آهي.

جڏهن اسان سنڌ جي بهترين دورن جي ڳالھ ڪنداسين تـ ٽالپر ، ڪلهوڙن ۽ سومرن جا دور اسان کي نمايان نظر ايندا ۽ سومرن جي دور جا اهي سورما دودو ۽ چنيسر ياد ايندا جڏهن اسان انهن جي بهادري وارن قصن کي ٻڌندا آهيون تـ اسان کي ان جي مزار گھمڻ جي چاھ وڌندي آهي پر اسن جڏهن ان جاءِ تي وينداسين تـ اسان کي ان جي حالت ڏسي تمام گھڻو قياص ٿيندو.

محترم نصرالله سومرو جيڪو روپا ماڙي ۾ ٿيندڙ عرس سنڀاليندو آهي ۽ اتي جا مرمتي ڪم سرانجام ڏيندو آهي ان جو چوڻ هو تـ روپا ماڙي جيڪا پهنجي تاريخ ۽ خوبصورتي جو بهترين مثال آهي ۽ اهو ان ۾ موجود بهادر حڪمران دودي جي مزار جي ڪري آهي سڄي سنڌ مان ماڻهو سندن زيارت ڪرڻ ايندا آهن هن جو وڌيڪ چوڻ هو تـ روپا ماڙي جيڪا هڃر سرڪار جي نا اهلي جي ڪري خراب حالت ۾ آهي. جڏهن هي عرس ٿيندو آهي تـ اتي جا مڪامي ماڻهو پهنجو ذاتي خرچ لڳائيندا آهن تنهن باوجود بـ اتي سڄي سنڌ مان آيل ماڻهو تمام گھڻو پريشاني جو شڪار ٿيندا آهن پر اگر سنڌ حڪومت پهنجي بهادر حڪمرانن جي ڪري ئي ان تاريخي جڳھ جي باري ۾ ٿوڙي نظر بـ ڪري تـ هي جڳھ سڄي سنڌ ۾ نـ پر ملڪ ۾ مِشهور ٿي ويندي  محترم جو چوڻ هو تـ اتي جا بزرگ جڏهن پري پري کان مزار جي زيارت ڪرڻ ايندا آهن تـ سهولتون نـ هئڻ ڪري تمام گھڻو پريشان ٿيندا آهن ۽ الگ نظام نـ هئڻ ڪري عورتون ۽ ٻار بـ صحيح طريقي سان تفريحي مزو نـ وٺي سگهندا آهن.

روپاماڙي لڳ ڪجھ آبادي ۾ بزرگن جو چوڻ هئو تـ روپا ماڙي جيڪا دودو ۽ چنيسر جي پهچان آهي ۽ تنهن زماني ۾ سنڌ جي ماڻهن لاءِ ڀلائي خاطر انهن ڪيترائي ڪم ڪيا ۽ انهي عوام جي مستقبل جي بهتري لاءِ خزانو بـ رکيو پر اڄ حڪومت جي سئين سڌي ناهلي چئجي يا لاپرواهي چئجي جو هڪ تـ ان جي حالت خراب لڳي پئي آهي ۽ ٻيو ان ۾ کنڊرات پئجي رهيا آهن جيڪو سنڌ واسين جو حق آهي. هن وڌيڪ چيو تـ اسان جي حڪومت چاهي ڪيترو بـ نظر انداز ڪري پر هو ائين نـ سمجھي تـ انهن جي نظر انداز ڪرڻ سان اسان جي دل مان بـ اها جڳھ نڪري ويندي پر دراصل اسان جي دل ۾ وڌيڪ جذبو پيدا ثي رهيو آهي ۽ پهنجي مدد پاڻ تحت اسان اڳتي وڌي رهيا آهيون.

روپا ماڙي سنڌ جي مشهور حڪومت جي حڪمرانن دودو ۽ چنيسر جنهن جا بهادري جا قصا اڄ بـ ماڻهن جي واتان ٻڌا ويندا آهن پر جڏهن اسان جي نظر ان زبون ٿيل مزار تي پوندي تـ دلي طرح سان ڏک رسندو. 

روپا ماڙي جيڪا پهنجي قديمي حيثيت رکي ٿي اڄ حڪومت جي نظر اندازي جي ڪري ان ۾ کنڊرات ۽ چوريون ٿين ٿيون ۽ هن جڳھ جي حالت زبوني ڏسجي ٿي اتي جي مڪامي ماڻهن کان پڇيو ويو تـ هو اڪثر اها ئي شڪايت ڪندا رهن ٿا تـ حڪومت پهنجي عملن ۾ سچائي ڏيکاري تـ هي روپا ماڙي اهڙي جڳه ٿي وڃي جو ن جڳھ جي هاڪ هر هنڌ ٿي ويندي .

حڪومت کي گھرجي تـ سنڌ جي تاريخ وڃائڻ نـ ڏئي صرف سنڌ جي تاريخ ئي بچي آهي جيڪا سنڌ کي تاريخي ڳڻپ ۾ شمار ڪري ٿي روپا ماڙي تـ پوءِ لڳن جي ڪري ڏسڻ جهڙي رهي آهي پر اگر سنڌ حڪومت جي حالت اها رهي تـ نيٺ سنڌ پهنجي تاريخ جا پنا وساري ويهندي